Τελικά οι φόβοι που είχα εκφράσει στην προηγούμενη
ανάρτησή μου επιβεβαιώθηκαν. Ο περίφημος νόμος για τα Τουριστικά Πλοία
ψηφίστηκε και βεβαίως το περιβόητο άρθρο που καταργούσε τις ερασιτεχνικές
άδειες αλιείας σε συγκεκριμένη κατηγορία σκαφών και επιβαινόντων
τροποποιήθηκε και πλέον αφορά το σύνολο των ασχολουμένων με την ερασιτεχνική
αλιεία. Εννοείται βεβαίως ότι είναι πάρα πολλοί αυτοί που επικρότησαν την
συγκεκριμένη απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας, καθώς θεωρούν ότι απαλλάσσονται
από ένα σημαντικό οικονομικό βάρος (κόστος κτήσης και ανανέωσης ανά διετία των
αδειών), ενώ ταυτόχρονα θα γλυτώσουν ένα σημαντικό μέρος των ελέγχων του
Λιμενικού Σώματος που επικεντρώνεται μόνο στα έγγραφα. Επίσης ειπώθηκε από
επίσημα χείλη ότι με την κατάργηση των αδειών θα απεγκλωβιστεί ένα πολύ μεγάλο
μέρος Λιμενικών από γραφειοκρατική εργασία (λες και δεν λείπει η γραφειοκρατία
από άλλα τμήματα του Λ.Σ.!!) και θα χρησιμοποιηθεί στην αστυνόμευση, ενώ θα
υπάρξει και μεγάλο όφελος στον Τουρισμό για τους αλλοδαπούς που θέλουν να ασχοληθούν
με την αλιεία κατά τις διακοπές τους και μέχρι πρόσφατα έμπλεκαν στα φοβερά και
τρομερά γρανάζια της Ελληνικής γραφειοκρατίας για να εκδώσουν - εφόσον βέβαια
δικαιούνταν - ερασιτεχνική άδεια αλιείας. Τελικά όμως είναι τόσο απλά τα
πράγματα; Ας δούμε παρακάτω μερικά στοιχεία τα οποία πιστεύω ότι αξίζει να
προσεχθούν και ίσως τελικά να αλλάξουν και την άποψη κάποιων αναφορικά με το αν
η ανωτέρω απόφαση είναι ωφέλιμη.
1. Αναρωτιέμαι εάν τίθεται ζήτημα
συνταγματικότητας εν λόγω άρθρου καθώς:
Α) Το άρθρο
10 του αλιευτικού κώδικα ορίζει ότι θέματα αδειών αλιείας (σκαφών και ατομικές)
ρυθμίζονται με διατάγματα που προωθεί το αρμόδιο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης
μετά από σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου αλιείας. Άρα, ειδικά όσον αφορά στις
άδειες σκαφών, για τις οποίες υπάρχει το ΒΔ 666/66, δικαίωμα νομοθετικής
παρέμβασης λογικά έχει ο Κος Τσαυτάρης, σε αντίθεση με τις ατομικές άδειες που
μέχρι πρόσφατα εκδίδονταν σύμφωνα με τα ισχύοντα στους εκάστοτε Γενικούς
Κανονισμούς Λιμένα.
Β) Στην
αντίπερα όχθη βρίσκονται οι επαγγελματίες αλιείς για τους οποίους συνεχίζει να
ισχύει κανονικά η υποχρέωση κτήσης αδειών αλιείας (σκάφους και ατομικής),
προκειμένου να έχουν την δυνατότητα πρόσβασης στους αλιευτικούς πόρους.
Γ) Ο έλεγχος
της παραβατικότητας των επαγγελματιών αλιέων, στα πλαίσια εφαρμογής του
αλιευτικού κώδικα, καθίσταται πλέον αυστηρότερος σε σχέση με τους ερασιτέχνες,
καθώς οι προβλεπόμενες παρεπόμενες ποινές (αφαίρεση αδειών αλιείας), θα ισχύουν
πλέον μόνο για την επαγγελματική αλιεία. Έστω π.χ. ότι βεβαιώνονται παραβάσεις
σε ένα επαγγελματία αλιέα και ένα ερασιτέχνη για αλιεία 5 κιλών μικρών
χταποδιών, τα οποία έχουν αλιευθεί και με την ίδια μέθοδο (π.χ. μπρακαρόλα).
Για τον μεν επαγγελματία θα επιβληθεί πρόστιμο τουλάχιστον 600 € και αφαίρεση
των αδειών αλιείας (σκάφους και ατομική) για τουλάχιστον 30 ημέρες. Για τον δε
ερασιτέχνη θα επιβληθεί πρόστιμο τουλάχιστον 600 € και τίποτα περισσότερο.
Τίθεται αμέσως λοιπόν ζήτημα ισονομίας των πολιτών, ουσιαστικής
αντιμετώπισης και ελέγχου της παράνομης αλιευτικής δραστηριότητας, αλλά και
αλιευτικής διαχείρισης εν γένει.
Δ) Το ΠΔ
373/85 ορίζει πρωτίστως ότι η ερασιτεχνική αλιεία διέπεται από τις κανονιστικές
διατάξεις που αφορούν στην επαγγελματική αλιεία. Ειδικά το άρθρο 3§2 του Καν.
(ΕΚ) 1224/2009 αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι « ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται με την επιφύλαξη τυχόν εθνικών μέτρων
ελέγχου που υπερβαίνουν τις στοιχειώδεις απαιτήσεις του, εφόσον συμφωνούν με
την κοινοτική νομοθεσία και με την κοινή αλιευτική πολιτική.» Επίσης στο
άρθρο 55 του ιδίου Καν. ορίζεται σαφέστατα ότι «…η ερασιτεχνική αλιεία διεξάγεται κατά τρόπο συμβατό προς του στόχους
και τους κανόνες της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής», ενώ πρέπει να καθίσταται
δυνατή η αξιολόγηση των επιπτώσεών της στο θαλάσσιο περιβάλλον ώστε να
λαμβάνονται τυχόν πρόσθετα μέτρα εφόσον αυτό είναι απαραίτητο. Η κατάργηση των
αδειών στους ερασιτέχνες σαφέστατα και δεν συμβαδίζει με την γραμμή που έχει
χαράξει η Κοινότητα, δεν αποτελεί αυστηρότερο μέτρο ελέγχου της αλιευτικής
δραστηριότητας, αλλά ταυτόχρονα στερεί από τις αρμόδιες Αρχές κάθε δυνατότητα
για περαιτέρω μελέτη και αξιολόγηση του ερασιτεχνικού αλιευτικού στόλου, αφού
αυτός δεν θα είναι πλέον καταγεγραμμένος.
2. Με την κατάργηση των αδειών στα
σκάφη θα δίνεται πλέον η δυνατότητα στον καθένα να χρησιμοποιεί στην αλιευτική
δραστηριότητα πάσης φύσεως πλωτό μέσο που κινείται νόμιμα στην θάλασσα –
ασχέτως εάν μέχρι πρόσφατα αυτό δεν μπορούσε να εφοδιαστεί με άδεια αλιείας
σκάφους - με ότι μπορεί να συνεπάγεται αυτό τόσο για τους αλιευτικούς
πόρους όσο και για την προσωπική ασφάλεια των επιβαινόντων στα μέσα αυτά.
3. Σκάφη αναψυχής ιδιοκτησία αλλοδαπών
που μέχρι πρόσφατα δεν μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στην αλιεία λόγω αδυναμίας
εφοδιασμού τους με άδεια αλιείας, πλέον θα αλιεύουν ανενόχλητοι. Ήδη έχω στο
μυαλό μου κάποια λαμόγια από Ιταλία μεριά που τρίβουν τα χέρια τους.
4. Καθίσταται πλέον προβληματικός ο
έλεγχος των επιβαινόντων ενός αλιευτικού σκάφους, ειδικά εν πλω, καθώς η
ατομική άδεια αποτελούσε βασικό στοιχείο ελέγχου των προσωπικών στοιχείων
οποιουδήποτε ασχολείται με την αλιεία.
5. Θα προκύψουν στην πορεία και άλλα
θέματα εφαρμογής του αλιευτικού κώδικα που σχετίζονται με την κατοχή αδειών
αλιείας, τα οποία δεν θα αναφέρω γιατί δεν θέλω να ξυπνήσω κάποια «καλόπαιδα»
που περιμένουν στην γωνία για να βιάσουν την θάλασσα περισσότερο από ότι ήδη
κάνουν σήμερα.
6. Θα προκύψει σίγουρα ζήτημα με τους
επαγγελματίες αλιείς που θα θελήσουν να ασχοληθούν με τον αλιευτικό Τουρισμό,
καθώς αρκετοί εκμισθωτές σκαφών αναψυχής θα εκμεταλλευτούν την κατάργηση των
αδειών αλιείας λανσάροντας μορφές εναλλακτικού τουρισμού που συνδυάζουν ταξίδια
αναψυχής και ερασιτεχνική αλιευτική δραστηριότητα.
7. Η κατάργηση των αδειών
στερεί από ασφαλιστικά ταμεία πόρους σε μια πολύ δύσκολη οικονομικά συγκυρία,
οι οποίοι ενδεχομένως θα αναζητηθούν από αλλού, με ότι μπορεί αυτό να
συνεπάγεται για τις τσέπες των φορολογουμένων!
Ωραία και ποια είναι η εναλλακτική που προτείνεις
απέναντι στην κατάργηση των αδειών (θα μπορούσε να μου πει κάποιος); Τα πράγματα
είναι απλά. Η γραφειοκρατία μπορεί εύκολα να περιοριστεί στο ελάχιστο, τα
ασφαλιστικά ταμεία να μην στερηθούν σημαντικούς πόρους, οι Λιμενικοί να έχουν
περισσότερο χρόνο αστυνόμευσης και ο τουρίστας να ψαρεύει άνετα στις διακοπές
του.
α) Επέκταση του χρόνου ισχύος των αδειών στα 8 έτη,
στα πρότυπα των αδειών εκτέλεσης πλόων, με παράλληλη μικρή αύξηση του κόστους
κτήσης και ανανέωσής τους.
β) Θέσπιση ειδικής άδειας βραχείας διάρκειας για τους
τουρίστες, ανεξαρτήτως χώρας προέλευσης, η οποία θα εκδίδεται άμεσα και χωρίς
ιδιαίτερα μεγάλο κόστος.
γ) Ενδεχόμενη μετάθεση της υποχρέωσης έκδοσης και
ανανέωσης των αδειών αλιείας στις Υπηρεσίες Αλιείας των Περιφερειών.
Εννοείτε ότι τα παραπάνω είναι ενδεικτικά και μπορούν
να εφαρμοστούν και με παραλλαγές ή να υπάρξουν και άλλες προτάσεις.
Αποδεικνύεται απλώς ότι σε κάποια «προβλήματα» πάντα υπάρχουν οι εναλλακτικές,
απλώς χρειάζονται οι κατάλληλοι άνθρωποι για να τις υιοθετήσουν και να τις
εφαρμόσουν. Βρίσκονται όμως αυτοί στις κατάλληλες θέσεις; Η ιστορία έχει
αποδείξει ότι σπανίως συμβαίνει αυτό...
