Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014

Ενστάσεις από τους αλιείς για το καταδυτικό πάρκο στον «Πνιγμένο»

«Το ενδεχόμενο να επιβληθεί απαγόρευση της αλιείας στην περιοχή του Πνιγμένου, στο πλαίσιο της λειτουργίας του χώρου ως καταδυτικού πάρκου, συζήτησαν τα μέλη του Συλλόγου Επαγγελματιών Αλιέων Μεραμπέλλου με την Αντιπεριφερειάρχη Λασιθίου κα Πελαγία Πετράκη, παρουσία και του Αντιπεριφερειάρχη Δημόσιας Υγείας κ. Μανόλη Κλώντζα, του μέλους του τοπικού συμβουλίου κ. Βαγγέλη Μαυρικάκη καθώς και της κας Μαρία Φουντή και κας Ελένη Ψόχιου, υπηρεσιακών παραγόντων από το αρμόδιο τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης.
Από την πλευρά των αλιέων τονίστηκε πως υπάρχει ανησυχία για το ενδεχόμενο απαγόρευσης στη συγκεκριμένη περιοχή, δεδομένου ότι αποτελεί ένα χώρο που έχει αλιεύματα και είναι πολύ σημαντικός για την επιβίωσή τους.
«Στο σημείο αυτό μόνο υπάρχουν αλιεύματα», τόνισαν χαρακτηριστικά, εκφράζοντας την ανησυχία, αν ενδεχόμενη απαγόρευση τους αποκλείσει τη δυνατότητα να ψαρέψουν στην περιοχή. Από την πλευρά του δε ο κ. Μαυρικάκης επικαλέστηκε πρόσφατο νόμο - Οκτώβριος 2014 – που αφορά τη χωροθέτηση καταδυτικών πάρκων, επισημαίνοντας πως όταν υπάρχουν αρχαιότητες οι δραστηριότητες αυτές χρειάζονται απόσταση τρία ναυτικά μίλια.
Βέβαια, μετά τη χθεσινή συνάντηση η κατάσταση μοιάζει να περιπλέκεται στις διαφορετικές προσεγγίσεις για το θέμα και το ερώτημα είναι αν μπορούν να συνυπάρξουν τόσο η αλιεία όσο και η κατάδυση. Το θέμα πάντως αναμένεται να εξεταστεί αναλυτικά απ' όλες τις πλευρές και με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.» (Πηγή:http://www.anatolh.com)

Μετά τους αλιείς να καταθέσω και εγώ την δική μου ένσταση; Μα είναι δυνατόν να θέλουν να οριοθετήσουν καταδυτικό πάρκο σε περιοχή με το όνομα «Πνιγμένος»; Τι να πω; Περί ορέξεως....! Τώρα ως προς το θέμα μας, νομίζω ότι όλοι γνωρίζουν πως αυτόνομη κατάδυση και επαγγελματική αλιεία δεν μπορούν να συνυπάρξουν στην ίδια περιοχή. Οι λόγοι είναι απλούστατοι. Οι μεν θέλουν να βλέπουν ζωντανό βυθό χάριν αναψυχής και οι δε θέλουν να αφαιρούν ζωή από την θάλασσα χάριν επιβίωσης. Τα συμφέροντά τους λοιπόν είναι αντικρουόμενα, ενώ δεν πρέπει να παραβλέψει ουδείς το στοιχείο της ασφάλειας των καταδύσεων σε περιοχές που συντελείται επαγγελματική αλιεία. Παρ' όλα αυτά όμως και στις δύο ομάδες υπάρχει ένα κοινό στοιχείο και αυτό είναι ότι για να ικανοποιηθούν οι ανάγκες και των δυο, η θάλασσα πρέπει να είναι ζωντανή.  Εάν λοιπόν υπήρχε στοιχειώδης λογική σε αυτό το κράτος, θα φροντίζαμε πρωτίστως να ασχοληθούμε με την υγεία των θαλασσών μας και κατόπιν με την ικανοποίηση των αναγκών των κοινωνικών ομάδων που αντλούν οφέλη από αυτές. Ξεκινήστε λοιπόν κύριοι «αρμόδιοι» με την χωροθέτηση προστατευόμενων περιοχών για τα αλιεύματα, δώστε την δυνατότητα στην παράκτια αλιεία να ασχοληθεί αυστηρά και μόνο σε κάποια τμήματα αυτών, θέτοντας αυστηρούς περιορισμούς  ως προς το είδος των αλιευτικών εργαλείων και την χρονική διάρκεια χρήσης τους και στην συνέχεια ασχοληθείτε με την εξυπηρέτηση του καταδυτικού τουρισμού. Αρκετά νομίζω έχουμε «ξεβρακωθεί» ως χώρα στον βωμό της υποτιθέμενης τουριστικής ανάπτυξης. Μέχρι σήμερα αυτή η χώρα μαστίζεται από μικροπολιτικές εξυπηρέτησης συγκεκριμένων κοινωνικοοικονομικών ομάδων. Τα αποτελέσματα δυστυχώς τα τρώμε όλοι στη μάπα και όπως φαίνεται θα συνεχίσουμε για πολύ ακόμα...

Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου 2014

Γιατί χάνονται τα ψάρια στη Μεσόγειο

«Αν νομίζετε ότι τα τελευταία χρόνια βλέπετε όλο και λιγότερα ψάρια στις θάλασσές μας δεν κάνετε λάθος. Οι ψαράδες, που γνωρίζουν τα πράγματα από πρώτο χέρι, αλλά και οι επιστήμονες, που τα μελετούν πλέον συστηματικά, θα επιβεβαιώσουν τις υποψίες σας. Σύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες ελλήνων ερευνητών τα πιο εμπορικά είδη, αυτά που όλοι προτιμάμε να βλέπουμε στο τραπέζι μας, αλιεύονται στα ευρωπαϊκά νερά της Μεσογείου – και η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση – επάνω από τα όρια που μπορούν να αντέξουν οι πληθυσμοί τους. Παράλληλα η απουσία καλής γνώσης της κατάστασης των αλιευτικών αποθεμάτων και η ελλιπής αστυνόμευση χειροτερεύουν ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Και όμως, αν μόνο εφαρμόζαμε τα υπάρχοντα μέτρα διαχείρισης θα είχαμε να κερδίσουμε πολλά. Μοιάζει παράδοξο αλλά με τις απαγορεύσεις οι αλιευτικές αποδόσεις θα βελτιώνονταν θεαματικά – μαζί και τα κέρδη των αλιέων.
Πόσα ψάρια ζουν στις θάλασσές μας; Η απάντηση σε ένα τέτοιο ερώτημα φυσικά δεν είναι απλή ούτε μπορεί ποτέ να είναι απόλυτα ακριβής. Παρ' όλα αυτά οι επιστήμονες έχουν τρόπους για να εκτιμούν σε ποια κατάσταση βρίσκονται τα αλιευτικά αποθέματα μιας θάλασσας - το πόσο «εύρωστοι», με άλλα λόγια, είναι οι πληθυσμοί των ψαριών που αλιεύονται σε αυτήν και για πόσο καιρό ακόμη μπορούν να συνεχίσουν να φθάνουν στο πιάτο μας. Στη Βόρεια Ευρώπη οι εκτιμήσεις του είδους γίνονται εδώ και πολλές δεκαετίες - σε κάποιες χώρες μάλιστα δεν σταμάτησαν ούτε κατά τη διάρκεια των δύο παγκοσμίων πολέμων. Αποτελούν τη βάση για τη χάραξη αλιευτικών πολιτικών και μέτρων διαχείρισης τα οποία όπως αποδεικνύεται δεν είναι μάταια.
Στη Μεσόγειο ωστόσο τα πράγματα είναι διαφορετικά. Παρά το γεγονός ότι στα χαρτιά η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι μία και ακολουθεί μια Κοινή Αλιευτική Πολιτική (ΚΑΠ), ο ευρωπαϊκός Νότος φαίνεται να βρίσκεται πολύ πιο πίσω από τον «αλιευτικά προηγμένο» Βορρά, τόσο όσον αφορά τη γνώση της κατάστασης των αποθεμάτων του όσο και, όπως είναι επόμενο, τη σωστή διαχείρισή τους. Η δε Ελλάδα έρχεται... τελευταία και καταϊδρωμένη: το επιβεβλημένο από τον ευρωπαϊκό κανονισμό εθνικό πρόγραμμα συλλογής αλιευτικών δεδομένων είχε διακοπεί στη χώρα μας για μια πενταετία κοστίζοντας όχι μόνο χρήμα αλλά και σημαντικά κενά στις γνώσεις μας, τα οποία αρχίσαμε μόλις πέρυσι να τρέχουμε για να καλύψουμε. Ολα αυτά με φόντο μια εικόνα η οποία διαγράφεται απογοητευτική: σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τα μεσογειακά αποθέματα - και μαζί με αυτά τα ελληνικά - βρίσκονται σε πτωτική πορεία και θα συνεχίσουν να παίρνουν την κατιούσα αν δεν υιοθετηθούν επειγόντως μέτρα. Μέτρα που, όπως δείχνει το παράδειγμα του Βορρά, αν μελετηθούν σωστά και εφαρμοστούν από όλους μπορούν να αποδώσουν καρπούς - ή μάλλον... ψάρια.» (Βλ. σχετικό άρθρο..).

Αν στην Ελλάδα διαθέταμε λιγότερο κόμπλεξ απέναντι στους Βορειοευρωπαίους και υιοθετούσαμε έστω το 10% των πολιτικών που εφαρμόζουν εδώ και πολλά χρόνια ως προς την διαχείριση του περιβάλλοντος, να είστε σίγουροι ότι η κατάσταση θα ήταν πολύ καλύτερη. Αλλά η «ξερολίαση» και ο ωχαδερφισμός αποτελούν δύο ανίατες ασθένειες της Ελληνικής κοινωνίας που μέχρι σήμερα αντιμετωπίζονται μόνο με συντηρητικές αγωγές. Από την άλλη μεριά τι κοινό στοιχείο μπορεί να έχουν α) ο αλιέας που ψαρεύει ενάντια σε κάθε κανόνα βιώσιμης διαχείρισης, β) το ελεγκτικό όργανο που κλείνει συνειδητά  τα μάτια απέναντι στην παραβατικότητα των αλιέων και γ) ο πολιτικός που παίζει μικροπολιτικά παιχνίδια στην πλάτη του θαλασσίου περιβάλλοντος; Η απάντηση είναι έλλειψη στοιχειώδους περιβαλλοντικής παιδείας. Αυτής της παιδείας που μπορεί να κάνει α) τον ψαρά να αντιληφθεί ότι η βιώσιμη αλιεία συνδέεται άμεσα και με την μελλοντική του οικονομική επιβίωση, β) το ελεγκτικό όργανο να μην αντιμετωπίζει τον έλεγχο της αλιευτικής δραστηριότητας ως πάρεργο και γ) τον πολιτικό να σταματά να σκέφτεται μόνο την πολιτική του επιβίωση απέναντι στις εκάστοτε πιέσεις που δέχεται από τις επαγγελματικές οργανώσεις των αλιέων.
Βέβαια μην τρέφουμε αυταπάτες ότι λύνοντας το πρόβλημα της περιβαλλοντικής παιδείας, έτσι απλά θα λύναμε και το πρόβλημα της αλιευτικής διαχείρισης. Θα  θέταμε όμως πολύ στέρεες βάσεις για την μελλοντική του ορθολογική αντιμετώπιση. Στην παρούσα φάση και με δεδομένα τα προβλήματα πολιτικής και οικονομικής σταθερότητας που βιώνουμε ως χώρα δεν ελπίζω σε άμεση λύση. Εδώ ακόμα τρώμε πρόστιμα από την ΕΕ για τις παράνομες χωματερές, με την αλιευτική διαχείριση θα ασχοληθούμε;