....έψαχναν να βρουν την πατέντα και τελικά την βρήκαν! Αναφέρομαι στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο με μία - κατά την άποψή μου - προκλητική Υ.Α. δίνει το δικαίωμα σε ένα από τα κατά κοινή ομολογία καταστροφικότερα εργαλεία της παράκτιας αλιείας να δραστηριοποιηθεί ξανά στα παλιά του τα λημέρια. Ο λόγος για την Βιτζότρατα ή πεζότρατα (όπως την αποκαλούν πολλοί), η οποία αδρανοποιήθηκε - δεν καταργήθηκε όπως νόμιζαν κάποιοι - τα τελευταία χρόνια, μην μπορώντας να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του Καν. 1967/2006 ο οποίος την έστελνε να δραστηριοποιηθεί σε αλιευτικά πεδία που δεν είναι συμβατά με την δράση της (απόσταση από την ακτή μεγαλύτερη των 3 ν.μ. ή ισοβαθής άνω των 50 μέτρων). Πολλοί ήταν οι αλιείς που διαμαρτυρήθηκαν έντονα, γιατί αν μη τι άλλο στερήθηκαν σημαντικούς οικονομικούς πόρους από ένα εργαλείο που τους απέφερε εμπορικά είδη ψαριών με κυριότερα εξ αυτών την μαρίδα, την γόπα, το μπαρμπούνι και την κουτσομούρα. Από την άλλη μεριά όμως πρόκειται για ένα συρόμενο μη επιλεκτικό εργαλείο, το οποίο σε συνδυασμό με το μικρό μάτι διχτυού που έχει στο σάκο (μόλις 8 χιλ. πλευρά τετραγώνου), σαρώνει στο πέρασμά του κάθε ίχνος ζωής μεταξύ των οποίων πάρα πολλά υπομεγέθη αλιεύματα. Εύλογα λοιπόν αντιλαμβάνεται κάποιος ότι η αδρανοποίηση ενός τέτοιου εργαλείου που δραστηριοποιείται κοντά στην ακτή, αφού βάσει του Β.Δ. 817/66 το σκάφος απαγορεύεται να βρίσκεται σε απόσταση μεγαλύτερη των 70 μέτρων από αυτή, πρόσφερε μεγάλη ανάσα στους πληθυσμούς των αλιευμάτων της συγκεκριμένης ζώνης, αλλά και της αχαρτογράφητης ποσειδωνίας που αποτελούσε ένα ακόμη θύμα του εν λόγω εργαλείου.
Επειδή ζούμε όμως στην Ελλάδα, που την μικροπολιτική την έχουμε αναγάγει σε επάγγελμα ενώ την προστασία του περιβάλλοντος την αντιμετωπίζουμε ακόμη και σήμερα με ωχαδερφισμό, κάποιοι φρόντισαν να βρουν την πατέντα με την οποία θα πεισθούν τα όργανα της ΕΕ να δεχτούν παρεκκλίσεις στην εφαρμογή του Καν. 1967/06 αναφορικά με την λειτουργία της βιτζότρατας, ώστε αυτή να λειτουργήσει σύμφωνα με το παλιό νομικό καθεστώς και ίσως κάποιους επιπλέον περιοριστικούς όρους που θα αφορούν στις περιοχές και το χρονικό διάστημα δράσης της.
Ας δούμε όμως μερικά από τα βασικά σημεία της
αριθ. 10245 / 163681 Υ.Α. και της σχετικής ερευνητικής πρότασης για να αντιληφθούμε το μέγεθος της κοροϊδίας:
α) Στην έρευνα θα χρησιμοποιηθεί το σύνολο των αλιευτικών σκαφών που διαθέτουν το εργαλείο βιτζότρατα. Αυτά ανέρχονται στον αριθμό των 267 σκαφών!! Άρα δεν μιλάμε για ένα απλό σχέδιο δοκιμαστικής αλιείας, αλλά αναφερόμαστε πλέον σε ένα σχέδιο «σκούπα». Για να είμαι ειλικρινής πρώτη φορά βλέπω ερευνητική αλιεία να χρησιμοποιεί το σύνολο του διαθέσιμου αλιευτικού στόλου για να καταλήξει σε συμπεράσματα. Είναι σαν να λέμε ότι οι τρέχουσες προεκλογικές δημοσκοπήσεις - μια που είναι και επίκαιρο - χρησιμοποιούν ως στατιστικό δείγμα το σύνολο του ενεργού εκλογικού σώματος και όχι μέρος αυτού.
β) «Το αλίευμα να περιορίζεται στην απολύτως απαραίτητη ποσότητα και να χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τις ανάγκες της αλιευτικής έρευνας.» Αυτό ακριβώς αναφέρει η παράγραφος 6 της εν λόγω Υ.Α. χωρίς σε κανένα σημείο να διευκρινίζει το μέγεθος αυτής της ποσότητας. Με λίγα λόγια ψαρέψτε ελεύθερα ότι θέλετε και όσο θέλετε. Επίσης όταν λέμε χρήση αλιευμάτων αποκλειστικά για τις ανάγκες της αλιευτικής έρευνας να υποθέσω ότι θα απαγορεύεται η εμπορική διακίνηση αυτών; Ποιος θα μας δώσει διευκρίνηση πάνω σε αυτό το ερώτημα;
γ) «Στα σκάφη θα επιβαίνει ερευνητική ομάδα του φορέα υλοποίησης σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο Παράρτημα Β, ενώ κατά τη διάρκεια του προγράμματος θα είναι δυνατή, εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο από την Υπηρεσία, η συμμετοχή υπαλλήλων της Γενικής Διεύθυνσης Αλιείας ή των κατά τόπους Υπηρεσιών Αλιείας των Περιφερειακών Ενοτήτων.» Επειδή το παραμύθι με την συμμετοχή υπαλλήλων της Υπηρεσίας Αλιείας των Περιφερειακών ενοτήτων το έχω βιώσει στο παρελθόν με άλλη «μαϊμού» πειραματική αλιεία και επίσης επειδή αντιλαμβάνομαι ότι ο φορέας υλοποίησης της έρευνας δεν μπορεί να καλύψει το σύνολο των 267 σκαφών, μπορώ από τώρα να εγγυηθώ για την αξιοπιστία της έρευνας. Ο παρακάτω χάρτης παρουσιάζει το πραγματικό πλάνο με τα σκάφη που θα παρακολουθούνται ανά μήνα σε πανελλήνια κλίμακα. Αναφερόμαστε σε 30 σκάφη τον μήνα σε σύνολο 267. Με λίγα λόγια οι υπόλοιποι κάνετε ότι θέλετε. Ούτως ή άλλως ποιος θα ελέγχει το τι θα δηλώνεται από τους αλιείς στα σχετικά ημερολόγια καταγραφής; Μήπως οι Λιμενικοί που επί της ουσίας δεν έχουν κανένα ουσιαστικό ελεγκτικό ρόλο επί της συγκεκριμένης Υ.Α;
δ) Στην ερευνητική πρόταση που συνοδεύει την Υ.Α. αναφέρεται εισαγωγικά το εξής: «Το εργαλείο, όπως και κάθε άλλο αλιευτικό εργαλείο, έχει αρνητικές επιπτώσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον. Το συγκεκριμένο ανασυρόμενο εργαλείο, είναι μη επιλεκτικό ως προς το είδος και ως προς το μέγεθος των αλιευμάτων, είναι όμως επιλεκτικό ως προς το αλιευτικό πεδίο. Όμως, δεν μπορεί να αλιεύει σε βραχώδης βυθούς, ούτε σε περιοχές που υπάρχουν φυσικά εμπόδια, επομένως αφήνει αρκετές περιοχές άθικτες που μπορούν να λειτουργούν ως καταφύγια.» Απίστευτο και όμως Ελληνικό! Αναρωτιέμαι πραγματικά ποιος μπορεί να είναι ο συντάκτης του κειμένου, ο οποίος σε μια εποχή που οι πάντες που ασχολούνται με τον τομέα της αλιευτικής διαχείρισης μιλούν για επιλεκτική και στοχευμένη αλιεία, αναφέρει με πάση ειλικρίνεια ότι η βιτζότρατα αποτελεί ένα μη επιλεκτικό εργαλείο, το οποίο όμως θα πρέπει να υπαχθεί σε καθεστώς ερευνητικής αλιείας ώστε να βρούμε τρόπο να το επαναφέρουμε σε πλήρη δράση. Θα πρέπει μάλιστα να είμαστε και ευχαριστημένοι που το εν λόγω εργαλείο δεν μπορεί να τραβήξει σε βραχώδεις βυθούς και μπορούν να γλυτώσουν κάποια είδη αλιευμάτων!!
ε) Τέλος, στο εισαγωγικό κομμάτι της πρότασης γίνεται αναφορά στον Καν. 1967/2006 όπου μεταξύ άλλων αναφέρεται: «..Η Επιτροπή θέσπισε αυτή την διάταξη θεωρώντας ότι τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα τεκμηριώνουν την άποψη ότι το εργαλείο αυτό (όπως και παρόμοια εργαλεία άλλων χωρών) έχουν ιδιαίτερα αρνητική επίδραση στα αποθέματα και στους βιότοπους όπου ασκείται η αλιεία. Από διαχειριστική άποψη, η ευρωστία των αποθεμάτων και η μακροχρόνια σταθερότητα της αλιευτικής παραγωγής είναι προτεραιότητα για την Ε.Ε. αλλά και για κάθε Οργανισμό αλιευτικής διαχείρισης.» Νομίζω ότι είναι κάτι παραπάνω από προφανές ότι η τελευταία πρόταση μάλλον δεν πολυαγγίζει τους ιθύνοντες της Διεύθυνσης Θαλάσσιας Αλιείας του ΥΠ.Α.Α.&Τ.
Πραγματικά έχει καταντήσει κουραστικό να βλέπουμε εδώ και δεκαετίας το ίδιο έργο να παίζεται επανειλημμένα. Η Ε.Ε. να θεσμοθετεί στον τομέα της αλιείας - ίσως όχι πάντα με τον καλύτερο τρόπο αλλά εν πάσει περιπτώσει προς την σωστή κατεύθυνση - και η ελληνική πλευρά μονίμως να παρεκκλίνει. Το χειρότερο δε είναι ότι τις παρεκκλίσεις αυτές συνήθως τις παγιώνει μέσα από διάφορες πατέντες με τις οποίες ρίχνει ή προσπαθεί να ρίξει στάχτη στα μάτια των αρμοδίων οργάνων της Ε.Ε. Έχω βαρεθεί τα μικροπολιτικά παιχνίδια που παίζονται συνέχεια στον βωμό της προστασίας του περιβάλλοντος. Η εν λόγω Υ.Α. απόφαση ψηφίστηκε 30/12/2014 (εντός προεκλογικής περιόδου). Πως λοιπόν να μην πιστέψω όλους τους αλιείς που μου μετέφεραν ότι πίσω από την απόφαση κρύβεται συγκεκριμένο πολιτικό πρόσωπο; Προχθές άκουσα από χείλη ψαράδων το εξής αμίμητο. Συγκεκριμένος υπάλληλος του ΥΠΠΑ&Τ τους είπε ότι εάν όλα πάνε καλά με το φετινό πρόγραμμα της δοκιμαστικής αλιείας, τότε θα φροντίσει να ξαναδοθούν πίσω άδειες βιτζότρατας σε όσους αλιείς τις απώλεσαν τα τελευταία χρόνια λόγω διάλυσης των σκαφών τους στο πλαίσιο οικονομικής ενίσχυσης. Δηλαδή δόθηκαν χρήματα της ΕΕ για διάλυση σκαφών με προτεραιότητα σε αυτά που διέθεταν το εργαλείο βιτζότρατα και τώρα έρχεται το αρμόδιο Υπουργείο και τάζει λαγούς με πετραχήλια στους αλιείς. Αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ξεκινάνε συζητήσεις που αφορούν στην επιστροφή της Μηχανότρατας στο ένα (1) ναυτικό μίλι από τις ακτές, κατά παρέκκλιση της κοινοτικής νομοθεσίας, με πείθει όλο και περισσότερο ότι όλα τα δεινά που περνάμε ως λαός τα τελευταία χρόνια μας αξίζουν με το παραπάνω. Μας αξίζουν γιατί κατ' αναλογία, αντίστοιχες ελληνικές πατέντες έχουν εφαρμοστεί και
εφαρμόζονται και σε δεκάδες άλλους τομείς (οικονομίας, υγείας,
τροφίμων, κλπ), πλην του περιβάλλοντος. Μας αξίζουν γιατί αντί να δούμε κατάματα τα αρνητικά που έχουμε ως λαός και να προσπαθήσουμε να τα διορθώσουμε, προσπαθούμε να τα καλύψουμε μέχρι να περάσει η δύσκολη περίοδος και μετά να βγούμε από το καβούκι μας και να αρχίσουμε τα ίδια στον βαθμό που μας παίρνει. Δεν ξέρω αν στην παρούσα φάση υπάρχει σωτηρία για την χώρα και έτσι όπως είναι διαμορφωμένο το πολιτικό σκηνικό δεν ξέρω αν μπορεί να υπάρξει. Δυστυχώς είμαστε λαός που αρέσκεται στα παχιά λόγια και υποσχέσεις και θέτουμε πάντα ως προτεραιότητα το ατομικό συμφέρον και την προσωπική μας βόλεψη. Όσο δε για τους υπόλοιπους....! Ας πάνε να....!
