Όστρακα Κόλπου Καλλονής. Πρόβλημα παροδικό ή κάτι σοβαρότερο;

Απίστευτα πράγματα συμβαίνουν από υγειονομικής απόψεως κατά την διάρκεια της φετινής οστρακαλιευτικής περιόδου που ξεκίνησε από 01/11/2012. Η αρμόδια Κτηνιατρική Υπηρεσία της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου αρχής γενομένης την 09/11/12, έχει προβεί σε σωρεία εκδοθέντων αποφάσεων απαγόρευσης ή άρσης απαγόρευσης της αλιείας οστράκων οι οποίες αφενός δημιουργούν έντονο προβληματισμό αναφορικά με την υγειονομική κατάσταση των υδάτων του κόλπου και αφετέρου έχουν δημιουργήσει σωρεία προβλημάτων στους παράκτιους αλιείς της περιοχής οι οποίοι επενδύουν κάθε χρόνο στην συγκεκριμένη χρονική περίοδο για να αποκομίσουν ένα καλό μεροκάματο. Ας δούμε όμως λίγο το ιστορικό των αποφάσεων και από εκεί και πέρα ο καθένας ας βγάλει τα προσωπικά του συμπεράσματα:

1. Αριθ. Πρ. 5275/09-11-12. Απαγόρευση αλιείας και διακίνησης χαβάρων από 09-11-2012. (Βιοτοξίνες). ΑΔΑ:Β4Σ77ΛΩ-7ΨΣ

2. Αριθ. Πρ. 5264/09-11-12. Απαγόρευση αλιείας και διακίνησης Κυδωνιών και Καλόγνωμων αναδρομικά από 05-11-12 με εντολή απόσυρσης από την αγορά τυχόν διακινηθέντων οστράκων. ΑΔΑ:Β4ΣΟ7ΛΩ-Α6Χ

3. Αριθ. Πρ. 5477/23-11-12. Άρση απαγόρευσης αλιείας και διακίνησης και διάθεση κατόπιν εξυγίανσης  Κυδωνιών και Καλόγνωμων από 23-11-12. ΑΔΑ:Β4ΣΗ7ΛΩ-ΛΔΜ

4. Αριθ. Πρ. 5610/03-12-12. Απαγόρευση αλιείας και διακίνησης Καλόγνωμων από 03-12-12. ΑΔΑ:Β45Ν7ΛΩ-ΒΨΧ

5. Αριθ. Πρ. 5726/07-12-12. Απαγόρευση αλιείας και διακίνησης Κυδωνιών αναδρομικά από 03-12-12 με εντολή απόσυρσης από την αγορά τυχόν διακινηθέντων οστράκων. (E. coli). ΑΔΑ:Β4ΜΠ7ΛΩ-Χ1Τ

6. Αριθ. Πρ. 5776/11-12-12. Απαγόρευση αλιείας και διακίνησης όλων των ειδών οστράκων αναδρομικά από 03-12-12 με εντολή απόσυρσης από την αγορά τυχόν διακινηθέντων οστράκων. (Salmonella spp). ΑΔΑ:Β4ΜΒ7ΛΩ-ΘΗΟ

7. Αριθ. Πρ. 378/21-01-13. Άρση απαγόρευσης αλιείας και  διακίνησης και διάθεση κατόπιν εξυγίανσης  Κυδωνιών από 21-01-13.  ΑΔΑ:ΒΕΙΒ7ΛΩ-4ΕΑ

8. Αριθ. Πρ. 444/25-01-13. Απαγόρευση αλιείας και διακίνησης όλων των ειδών οστράκων αναδρομικά από 21-01-13 με εντολή απόσυρσης από την αγορά τυχόν διακινηθέντων οστράκων. (E. coli). ΑΔΑ:ΒΕΙΨ7ΛΩ-ΧΒΑ

Μέσα σε μόλις 2 ½ μήνες από την έναρξη της οστρακαλιευτικής περιόδου έχουν ήδη εκδοθεί 8 αποφάσεις απαγόρευσης ή άρσης απαγόρευσης της αλιείας και διακίνησης οστράκων από τον κόλπο Καλλονής. Όλες οι αποφάσεις βασίζονται σε αναλύσεις του Ινστιτούτου Υγιεινής και Τροφίμων του Κέντρου Κτηνιατρικών Ιδρυμάτων Αθηνών. Η πρώτη αφορά στις βιοτοξίνες, η πέμπτη και όγδοη  αφορούν σε E. Coli και η έκτη απόφαση αφορά σε Salmonella spp.   Εντύπωση προκαλούν αυτές που αφορούν σε αναδρομικές απαγορεύσεις αλιείας και διακίνησης, αφού  κάποιες από τις ποσότητες των οστράκων που αλιεύθηκαν θα είχαν  ήδη καταλήξει στα στομάχια των καταναλωτών. Ειδικά οι δύο τελευταίες που εκδόθηκαν το 2013 προκαλούν έκπληξη, καθώς την ίδια μέρα  (21-01-13), που επετράπη η αλιεία των κυδωνιών, την ίδια μέρα απαγορεύθηκε αλλά με απόφαση που εκδόθηκε την 25-01-13 και έχει αναδρομική ισχύ από 21-01-13!!! Τι μπορεί να άλλαξε μέσα μόλις σε ένα 24ωρο;

Τελικά όλο αυτό το «άνοιξε-κλείσε» του κόλπου Καλλονής για υγειονομικούς λόγους μήπως υποκρύπτει άλλο σοβαρότερο πρόβλημα που υπάρχει εντός του κόλπου; Δεν είναι δυνατόν ανά 10 μέρες ή και αυθημερόν να διαφοροποιείται η υγειονομική κατάσταση των οστράκων. Αν μη τι άλλο αυτό καταδεικνύει ότι ενδεχομένως υπάρχει σοβαρό θέμα με την ποιότητα των υδάτων  το οποίο ίσως δεν επηρεάζει μόνο τα όστρακα, αλλά και άλλα είδη αλιευμάτων. Προβληματικοί ή και ανύπαρκτοι βιολογικοί καθαρισμοί, χείμαρροι που καταλήγουν εντός του κόλπου συμπαρασύροντας με την βοήθεια της βροχής οποιασδήποτε μορφής φυτοφάρμακα από τις περιμετρικά του κόλπου αγροτικές εκτάσεις, αλλά και κάθε άλλη μορφή ρύπανσης του κόλπου, είναι σχεδόν αδύνατο να μην επηρεάζουν το υγρό στοιχείο και τον πυθμένα του.      

Νομίζω ότι η υγεία του θαλασσίου περιβάλλοντος του κόλπου και κατ’ επέκταση των καταναλωτών πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα και σε κάθε περίπτωση  το θέμα πρέπει να εξεταστεί σε βάθος, ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να βρεθούν οι απαραίτητοι οικονομικοί πόροι για να καλύψουν τόσο τις σχετικές μελέτες όσο και την οικονομική ζημιά που θα υποστεί ένα μεγάλο μέρος των επαγγελματιών αλιέων του κόλπου από μια ενδεχόμενη μακροχρόνια αποχή από την οστρακαλιεία. 

Βέβαια υπάρχει ακόμη ένα ενδεχόμενο. Να ζήσουμε και φέτος - όπως και το 2011 - το «θαύμα» της αυτο-εξυγίανσης των οστρακοειδών, λίγο πριν τις κρίσιμες περιόδους κατά τις οποίες παρατηρείται αυξημένη ζήτηση νηστίσιμων προϊόντων!! Τότε δεν θα υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να τίθενται «ουτοπικοί» προβληματισμοί αναφορικά με την περιβαλλοντική κατάσταση του κόλπου Καλλονής και της πανίδας του.

Απειλή για 15.000 αλιευτικά

«Με αφανισμό απειλείται η παράκτια αλιεία της χώρας, καθώς τα περισσότερα από τα 15.000 αλιευτικά σκάφη που αριθμεί κινδυνεύουν να βρεθούν εκτός δραστηριότητας, εξαιτίας όμως των ψευδών στοιχείων που δήλωσαν στο παρελθόν και εξακολουθούν να δηλώνουν για την ιπποδύναμη των κινητήρων τους. Το υπουργείο Ναυτιλίας ανακοίνωσε στους πλοιοκτήτες ότι ξεκινά τη διενέργεια ελέγχων για την πραγματική ιπποδύναμη των σκαφών, κάτι που έχει αναστατώσει τον κλάδο, ο οποίος μιλά για «επιδρομή» πολεμικού χαρακτήρα που θα οδηγήσει σε ολοκληρωτική καταστροφή την παράκτια αλλά και τη μέση αλιεία της χώρας. Το πρόβλημα έχει τις ρίζες του στον εκσυγχρονισμό του ελληνικού αλιευτικού στόλου, που ξεκίνησε το 1981 με την είσοδο της χώρας στην τότε ΕΟΚ και ολοκληρώθηκε με την απογραφή του, το 1994, στα πλαίσια των ευρωπαϊκών μας υποχρεώσεων. Η απογραφή, που αφορούσε την ιπποδύναμη και τη χωρητικότητα των σκαφών, έγινε από μη εξειδικευμένους φορείς, με τρόπο πρόχειρο και... αδιαφανή. Η συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών δήλωσε πολύ μικρότερο αριθμό ίππων. «Τους έλεγαν ''μη δηλώσεις παραπάνω γιατί θα χρειαστείς άδεια ταχύπλοου, γιατί θα υποχρεωθείς να περάσεις από εκπαίδευση, ή ότι θα φορολογηθείς παραπάνω''», υποστήριξε στο «Εθνος» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Πλοιοκτητών Παράκτιων σκαφών, Δ. Κοτσόριος.» (Βλ. σχετικό άρθρο..). 

Το πρόβλημα με τις ψευδώς καταχωρημένες/δηλωμένες ιπποδυνάμεις των επαγγελματικών αλιευτικών σκαφών είναι γνωστό εδώ και χρόνια και αποτελούσε κοινό «μυστικό» μεταξύ των αρμοδίων φορέων της πολιτείας και των επαγγελματιών αλιέων. Δεν χρειάζεται κάποιος να έχει τις απόλυτα εξειδικευμένες γνώσεις για να αντιληφθεί ότι ένα 10μετρο σκάφος με μηχανή 10 ΗΡ είναι σχεδόν αδύνατο να ανταποκριθεί στον δύσκολο ρόλο του (μεταφορά πληρώματος, αλιευτικών εργαλείων και αλιευμάτων, πλεύση κάτω από δύσκολες καιρικές συνθήκες, κ.λ.π.). Είναι γελοίο να λαμβάνει ένα αλιευτικό σκάφος μήκους άνω των 20 μέτρων ειδική άδεια απόπλου για τα Διεθνή ύδατα και τα πιστοποιητικά αξιοπλοΐας του να αναφέρουν ότι η μηχανή του είναι μόλις 60 ΗΡ!!! Απλώς μέχρι σήμερα οι αλιείς έκαναν την δουλειά τους αναίμακτα και οι αρμόδιοι πολιτειακοί φορείς κορόιδευαν - τουλάχιστον έτσι νόμιζαν - τα αρμόδια όργανα της ΕΕ. Τώρα όμως που έφτασε ο κόμπος στο χτένι και υπάρχει κίνδυνος να χαθούν κάποιες άδειες αλιείας είμαι πολύ περίεργος να δω πως ο αρμόδιος υπουργός σκοπεύει να χειριστεί το θέμα, καθώς μικροπολιτικά παιχνίδια του παρελθόντος δεν περνάνε πλέον εύκολα στην ΕΕ αφού επιτέλους μας πήραν χαμπάρι. 

Αυτό όμως που μου κάνει μεγαλύτερη εντύπωση είναι τα λεγόμενα του Προέδρου της Πανελλήνιας Ένωσης Πλοιοκτητών Μέσης Αλιείας, ο οποίος πιστεύοντας προφανώς ότι απευθύνεται σε αδαείς ή ηλίθιους, αναφέρει «..το πρόβλημα ανακινείται σήμερα χωρίς λόγο και χωρίς ουσία, αφού η παραπάνω ιπποδύναμη δεν σημαίνει και παραπάνω αλιεύματα». Το γεγονός ότι η ιπποδύναμη συνδέεται άμεσα με την ικανότητα πλεύσης του σκάφους σε δύσκολες καιρικές συνθήκες, την πρόσβαση σε περισσότερα και ίσως απομακρυσμένα αλιευτικά πεδία, την μεταφορά περισσότερων αλιευτικών εργαλείων και ενδεχομένως πληρώματος ϊσως να μην συνδέεται πάντα με αξιοζήλευτες ψαριές, αλλά σε κάθε περίπτωση μεγαλώνει την αλιευτική ικανότητα/προσπάθεια του σκάφους με αποτέλεσμα την μεγαλύτερη άσκηση πίεσης στο θαλάσσιο περιβάλλον και τα αλιευτικά αποθέματα. Αυτό όμως είναι κάτι που το γνωρίζουν όλοι οι επαγγελματίες αλιείς και βεβαίως και ο Κος Ταουλτζής...

"Fuck For Forest": Docu για την πρώτη eco-porn οργάνωση ever!

«Η F.F.F. (Fuck For Forest), είναι η πρώτη (και η μοναδική) eco-porn, μη κρατική και μη κερδοσκοπική οργάνωση παγκοσμίως, η οποία ιδρύθηκε στη Νορβηγία από την Λεόνα Γιόχανσον και τον Τόμι Έλινγκσεν και έχει σαν σκοπό την παραγωγή ταινιών πορνό με public sex, τα έσοδα των οποίων θα πηγαίνουν αποκλειστικά σε ομάδες που έχουν σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος.» (Βλ. σχετικά..).

Η F.F.F. ως μία εναλλακτική Μ.Κ.Ο. προφανώς θέλει να πρωτοτυπήσει και να συνδυάσει το τερπνόν μετά του ωφελίμου.

Η βλακεία είναι πιο επικίνδυνη από την ατμοσφαιρική ρύπανση

«Το λεκανοπέδιο μοιάζει ώρες-ώρες με τεράστια ψησταριά. Η «τζακίλα» κάνει την ατμόσφαιρα πνιγηρή και πυροδοτεί μια έντονη συζήτηση γύρω από τους κινδύνους της ατμοσφαιρικής ρύπανσης για την ανθρώπινη υγεία. Το ΥΠΕΚΑ δείχνει να ξαφνιάζεται και σε χρόνο ρεκόρ οργανώνει σύσκεψη για να αντιμετωπίσει το επείγον θέμα που φιγουράρει πλέον στα πρωτοσέλιδα. Ναι, το νέφος ξαναγίνεται πρωτοσέλιδο!

Ταυτόχρονα, διαφημιστικά μηνύματα των εταιρειών εμπορίας πετρελαίου μας ωθούν να γυρίσουμε στα «σίγουρα», δηλαδή στο πετρέλαιο, αντί να πειραματιζόμαστε με άγνωστες ή επικίνδυνες λύσεις. Και τελικά, καταλήγουμε ότι η υγεία μας απειλείται από … τα τζάκια (εντάξει, και το τι καίνε).

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή όμως. Φωτεινά μυαλά της κυβέρνησης συνέλαβαν την φαεινή ιδέα να αυξήσουν το φόρο κατανάλωσης (άρα και την τελική τιμή) στο πετρέλαιο θέρμανσης με σκοπό την αύξηση των δημόσιων εσόδων. Αγνοώντας, όμως, ότι έσοδα για το κράτος, μαζί με θέσεις εργασίας και κυκλοφορία κεφαλαίων στην αγορά μπορούν να φέρουν άμεσα η εξοικονόμηση ενέργειας στα κτήρια και οι τεχνολογίες όπως ο ηλιακός κλιματισμός, η γεωθερμία και η βιομάζα, που αποδεδειγμένα μπορούν να μας ζεστάνουν. Μέσα λοιπόν στο δημιουργικό τους αυτό οργασμό (ή χάος, πιο σωστά!), τους ξεφεύγουν κάποιες...λεπτομέρειες:

• Η οικονομική κρίση έχει άμεσες επιπτώσεις σχεδόν σε κάθε άκρη της κοινωνίας μας και έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση αποδοχών και διαθέσιμων πόρων.
• Ήδη από τον περασμένο χειμώνα έχει μειωθεί σημαντικά η κατανάλωση πετρελαίου.
• Η συντριπτική πλειοψηφία των κατοικιών, ειδικά αυτών των πιο αδύναμων οικονομικά, δεν έχει βασική θερμομόνωση.
• Η εισαγωγή πετρελαίου επιβαρύνει σημαντικά το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας απαιτώντας συνεχή εξαγωγή κεφαλαίων, ενώ τορπιλίζει την ενεργειακή μας αυτάρκεια.
• ΚΑΝΕΙ ΚΡΥΟ!»  (Βλ. σχετικά...).

Δεν ξέρω εάν πρόκειται περί βλακείας, ανικανότητας ή πανικού, αλλά σε κάθε περίπτωση οι «αρμόδιοι» αυτής της χώρας αποδείχτηκαν λίγοι  στην αντιμετώπιση και διαχείριση κρίσεων. Η αύξηση του φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο αποτελεί απλώς ένα από τα πολλά μέτρα αύξησης των δημοσίων εσόδων που ελήφθησαν κατά τα τελευταία χρόνια και τα οποία βεβαίως μέσα σε πάρα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα αποδείχτηκαν μεγάλο φιάσκο. Από την άλλη μεριά μια αρκετά μεγάλη μερίδα Ελλήνων αποδείχτηκαν «μεγάλοι πατριώτες» και εκμεταλλευόμενοι το γεγονός ότι οι θεσμοί αυτής της χώρας επί σειρά ετών βρισκόντουσαν σε καταστολή, φρόντισαν να δρουν ως αρπακτικά ή παράσιτα κατά περίπτωση, τόσο εις βάρος ολόκληρου του κρατικού μηχανισμού όσο και των συμπολιτών τους. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται περαιτέρω ανάλυση για τα αίτια της κρίσης, ούτως ή άλλως το θέμα έχει υπεραναλυθεί κατά την διάρκεια των τελευταίων ετών. Αυτό που είναι ανησυχητικό είναι ότι το θέμα που έχει προκύψει με την ρύπανση από τα τζάκια είναι απλώς η αρχή από μια σειρά από άλλα περιβαλλοντικά προβλήματα που θα προκύψουν ή θα ενισχυθούν λόγω της ανεργίας και της μείωσης του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων, όπως π.χ. η αύξηση της παράνομης εκμετάλλευσης φυσικών πόρων. Εάν δεν υπάρξει ριζική αναδιάρθρωση των δομών και της αναπτυξιακής μας πολιτικής, ώστε να δοθεί ώθηση στην οικονομία, τότε ουδείς μπορεί να βάλει φρένο στην προαναφερθείσα αρνητική εξέλιξη στον τομέα του περιβάλλοντος.        

M.S.Y. - Η μέγιστη βιώσιμη απόδοση στην αλιεία!

Μερικές φορές δεν χρειάζονται υπερβολές ούτε βερμπαλισμοί στην χρήση επιστημονικών ορολογιών ή αναλύσεων για να γίνει αντιληπτό από το ευρύ κοινό ένα σημαντικό περιβαλλοντικό ζήτημα όπως αυτό της αειφόρου αλιείας. Το παρακάτω βιντεάκι της WWF νομίζω ότι το αποδεικνύει περίτρανα..

  MSY, get it right from WWF on Vimeo.
 

WWF: Θετικό βήμα προς μία βιώσιμη αλιεία στην Ευρώπη

«Ένα πρώτο αλλά και σημαντικό βήμα σημειώθηκε από την Επιτροπή Αλιείας του Ευρωκοινοβουλίου, με αρκετά όμως ακόμη να απομένουν προτού μιλήσουμε για την ολοκλήρωση της διαδρομής προς μια βιώσιμη αλιεία.

Δεδομένου ότι 75% των ιχθυαποθεμάτων στη Μεσόγειο θεωρείται υπεραλιευμένο, η ψηφοφορία της 19ης Δεκεμβρίου στην Επιτροπή Αλιείας του Ευρωκοινοβουλίου αναφορικά με την αναθεώρηση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής ήταν καθοριστική. Τα μεσογειακά γραφεία του WWF εκφράζουν την ικανοποίησή τους για μια σειρά από θέματα που είναι κρίσιμα για τη βιώσιμη αλιεία της περιοχής, αλλά και αποφάσεις που αν ψηφιστούν στην Ολομέλεια στις αρχές του 2013, θα έχουν άμεσα θετικά αποτελέσματα για τη Μεσόγειο.

Βάσει της ψηφοφορίας, θα εφαρμοστούν μέτρα διαχείρισης για όλα τα ευρωπαϊκά (και άρα και μεσογειακά) ιχθυαποθέματα, τα οποία και θα εξασφαλίσουν την ανάκαμψή τους πάνω από τα επίπεδα της Μέγιστης Βιώσιμης Απόδοσης*, το αργότερο μέχρι το 2020. H Επιτροπή επίσης υιοθέτησε την τροποποίηση, που υποχρεώνει τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να υλοποιήσουν πολυετή σχέδια για όλα τα ιχθυαποθέματα μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια, οπότε και θα είναι σε ισχύ η αναθεωρημένη Κοινή Αλιευτική Πολιτική.» (Βλ. σχετικό άρθρο..).

Το θέμα δεν είναι απλώς η ψήφιση και υιοθέτηση μέτρων που αφορούν στην βιώσιμη αλιεία, αλλά το ποιος ή ποιοι θα κληθούν να εξασφαλίσουν την τήρηση των μέτρων αυτών στη χώρα μας. Η μέχρι σήμερα πορεία της Ελλάδας στον τομέα της περιβαλλοντικής προστασίας και ειδικά της διαχείρισης των θαλάσσιων πόρων έχει αποδείξει ότι υπάρχουν σοβαρότατες αδυναμίες - για να μην πω αδιαφορία - στους τομείς της κατανόησης, υιοθέτησης, ενσωμάτωσης και εφαρμογής της κοινοτικής αλιευτικής νομοθεσίας. Από το επίπεδο λήψης αποφάσεων, που αφορά στην Διεύθυνση Θαλάσσιας Αλιείας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, μέχρι τον τομέα ελέγχου εφαρμογής της νομοθεσίας, που επωμίζεται κυρίως το Λιμενικό Σώμα, η κατάσταση είναι πολλές φορές τραγική. Αναδεικνύει δε ένα μεγάλο πρόβλημα που υπάρχει στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και αφορά στην στελέχωση των Υπηρεσιών του με προσωπικό το οποίο αδυνατεί ή δεν εκπαιδεύεται κατάλληλα ώστε να αντεπεξέλθει στις ευθύνες που απορρέουν από την θέση που κατέχει.

Εν πάσει περιπτώσει, στην Ελλάδα της κρίσης και του  χαμηλού πλέον βιοτικού επιπέδου δεν ευελπιστώ σε τίποτα περισσότερο από μια απλή υιοθέτηση κανόνων και αντίστοιχη πλημμελή εφαρμογή τους. Δυστυχώς όταν σε μια κοινωνία οι κανόνες οικονομικής ανάπτυξης υποσκελίζονται από  κανόνες οικονομικής επιβίωσης, τότε οι προτεραιότητες αλλάζουν και συνήθως αυτό γίνεται εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος και των πόρων (βλ. το παράδειγμα με την ραγδαία αύξηση κατανάλωσης ξυλείας για θέρμανση και την αντίστοιχη επιβάρυνση του περιβάλλοντος ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα).