Τετάρτη 5 Μαρτίου 2014

Χάνονται τα όστρακα της Ελλάδας

«Στα πρόθυρα του αφανισμού από τις ελληνικές θάλασσες βρίσκονται πληθυσμοί οστρακοειδών και κοχυλιών εξαιτίας της παράνομης αλιείας.
Σπάνια είδη που συναντώνται μόνο στη Μεσόγειο κινδυνεύουν κυριολεκτικά να αποτελέσουν παρελθόν για τις ελληνικές θάλασσες μέσα στα επόμενα χρόνια, καθώς δεν υπάρχει κανένας περιορισμός για τον αριθμό των θαλάσσιων αυτών οργανισμών που μπορεί να αλιεύεται κάθε χρόνο.
Ετσι, ενώ στις ταβέρνες και τα ψαράδικα της χώρας υπάρχει… υπερπληθυσμός από είδη, όπως τα κυδώνια, οι φούσκες, οι γυαλιστερές, οι πετροσωλήνες τα χτένια κ.ά., ο πραγματικός πληθυσμός των κοχυλιών και των οστρακοειδών στις θάλασσες βρίσκεται κάτω από το όριο που εξασφαλίζει τη διαιώνισή τους.
Σύμφωνα με τις επιστημονικές καταγραφές, το μεγαλύτερο πρόβλημα μείωσης πληθυσμού αντιμετωπίζουν δύο πολύ γνωστά είδη οστράκων: η πίνα και η μπουρού.
«Τα τελευταία χρόνια, η ελληνική αγορά κατακλύστηκε από απειλούμενα και προστατευόμενα είδη», επισημαίνει η υδροβιολόγος στο Ινστιτούτο «Αρχιπέλαγος», Αναστασία Μηλιού.
«Συχνά, ούτε οι ερασιτέχνες αλιείς που ευθύνονται για το μεγαλύτερο μέρος του προβλήματος, αλλά ούτε και οι ίδιοι οι καταναλωτές γνωρίζουν πως η πίνα ή οι πετροσωλήνες αποτελούν απειλούμενο είδος και πως η εμπορία ή η κατανάλωσή τους απαγορεύονται.
» (Βλ. σχετικό άρθρο..).

Όλα καλά, αλλά αυτή η προσπάθεια στοχοποίησης των ερασιτεχνών αλιέων ως των κυρίως υπευθύνων για την λαθραλιεία που διενεργείται στα όστρακα νομίζω ξεπερνάει ακόμα και τα όρια της υπερβολής. Όσοι ζουν στην Λέσβο, όπου η οστρακαλιεία αποτελεί ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της αλιευτικής δραστηριότητας, γνωρίζουν από πρώτο χέρι από ποιους γίνεται η αλιεία και διακίνηση της μεγαλύτερης ποσότητας νόμιμων και παράνομων οστράκων. Η συμμετοχή των ερασιτεχνών στην παράνομη αλιεία οστράκων δεν ξεπερνάει σε ποσοστό το 20 με 25% επί του συνόλου της παράνομης αλιευτικής δραστηριότητας, Αλλά ακόμα και από αυτό το ποσοστό, οι μισοί αλιεύουν παράνομα συνήθως μικροποσότητες για ιδία κατανάλωση, που δεν είναι ικανές να αποτελέσουν τόσο σημαντική απειλή για την βιωσιμότητα κάποιων ειδών, με εξαίρεση ίσως τις Πίνες οι οποίες είναι ιδιαίτερο όστρακο που δεν απαντάται σε τόσο μεγάλους πληθυσμούς όπως π.χ. τα μύδια, τα κυδώνια κ.α. Επίσης η κύρια μέθοδος που χρησιμοποιούν οι ερασιτέχνες αλιείς για την αλιεία οστράκων είναι η ελεύθερη κατάδυση και συνήθως χωρίς σκάφος, πράγμα που καθιστά σχεδόν αδύνατη την συλλογή πολύ μεγάλων ποσοτήτων οστράκων, ακόμα και από αυτούς που τα προωθούν παράνομα στην αγορά.
Στην αντίπερα όχθη βέβαια βρίσκονται οι επαγγελματίες αλιείς, οι οποίοι είτε με τους αργαλειούς - που σημειωτέον ως συρόμενα εργαλεία προκαλούν την δική τους  ζημιά στο θαλάσσιο περιβάλλον ακόμα και με την θραύση προστατευόμενων οστράκων όπως οι Πίνες - είτε με καταδυτικές μηχανές και δύτες, αλιεύουν εκατοντάδες τόνους οστράκων, χωρίς κανένα ποσοτικό περιορισμό. Και όποιος πιστεύει ότι οι επαγγελματίες αλιείς είναι αθώες περιστερες που αλιεύουν μόνο τα προβλεπόμενα είδη, τότε είναι βαθιά νυχτωμένος. Νόμιμα όστρακα αλιευμένα σε παράνομες αλιευτικές ζώνες, παράνομα είδη και μικρά είδη οστράκων κατακλύζουν κάθε χρόνο την αγορά και προέρχονται από «νόμιμους» επαγγελματίες αλιείς.
Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω και την ευθύνη του καταναλωτή, ο οποίος έχει σημαντικό ποσοστό ευθύνης - είτε λόγω άγνοιας είτε λόγω αδιαφορίας - στην αλιευτική επιβάρυνση που δέχονται κάποια είδη αλιευμάτων. Η γενικότερη στάση του και οι καταναλωτικές του συνήθειες θα μπορούσαν να αποτελέσουν ρυθμιστικό παράγοντα απέναντι στο πρόβλημα της υπεραλίευσης ή παράνομης αλίευσης κάποιων ειδών.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου